یکی از مهم‌ترین متریالی که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد، فولاد است. فولاد انواع مدل‌های متفاوتی دارد که برحسب تفاوت در مواد شیمیایی به‌کاررفته در ساخت به آلیاژهای گوناگونی تقسیمبندی می‌شوند؛ اما در بین انواع فولاد، نمونه ck که در بازار با نام فولاد سیکا شناخته می‌شود، جزو فولادهای پرکاربرد و متداول است. انواع فولاد ck که در دسته فولادهای آلیاژی قرار می‌گیرند، با اضافه کردن مقدار مشخصی از منگنز و سیلیسیم تولید می‌شوند و از آن‌ها می‌توان در ساخت انواع قطعات استفاده کرد. قطعاتی که با این فولاد ساخته می‌شوند دارای استحکام بالا و مقاومت در مقابل سایش هستند.
این فولاد به‌واسطه داشتن خواص مکانیکی مطلوب، قابلیت ماشینکاری مناسب و سختی بالا جایگاه خاصی در بین صنایع پیدا کرده است. با توجه به اهمیت بالای آن تصمیم گرفتیم تا ضمن معرفی، به بررسی انواع فولاد سیکا و کاربردهای آن بپردازیم.
فولادck چیست
فولاد سیکا در دسته فولادهای آلیاژی و کربنی قرار می‌گیرد. این فولاد به دلیل داشتن مقدار مشخصی از ترکیب کربن و سیلیسیم و منگنز، خواص ویژه‌ای دارد. از جمله خواص آن می‌توان به مقاومت مکانیکی بالا، مقاومت در مقابل سایش و همچنین استحکام قابل قبول اشاره داشت. فولاد نام‌برده در دسته فولادهای کربنی متوسط است که می‌توان با انجام عملیات حرارتی مثل سخت کاری و آنیل کردن خواص مکانیکی آن را بهبود بخشید. از دیگر ویژگی‌های این فولاد هم می‌توان به مقاومت در مقابل ضربه، قابلیت ماشینکاری بالا، استحکام کششی مناسب، قابلیت سخت‌کاری و حرارت دهی اشاره داشت.
این فولاد در اشکال مختلفی مانند میلگرد، ورق و لوله تولید می‌شود که از آن برای ساخت انواع قطعاتی که تحت تنش‌های متوسط قرار دارند می‌توان استفاده کرد. ما در مجموعه فولاد شمس گل آذین میلگرد آلیاژی ck را داریم که با کیفیتی بسیار مرغوب و متناسب با شعار مجموعه که جمله تعهد-کیفیت، راه ماست، موجود هستند.
انواع فولاد ck
انواع فولاد ck با توجه به درصد متفاوت کربن یا دیگر مواد شیمیایی تقسیمبندی می‌شوند که بسیار متنوع‌اند. ما در این قسمت صرفاً به بررسی مهم‌ترین انواع فولاد سیکا می‌پردازیم:
Ck10
این فولاد مقدار کربن کمی دارد که چیزی حدود 0.1 درصد بیان شده است. از جمله ویژگی‌های آن می‌توان به قابلیت شکل‌دهی بالا و همچنین جوشکاری اشاره داشت. کاربرد این فولاد را در صنایع مختلف مثل صنعت خودروسازی برای ساخت قطعات خودرو و همچنین ساخت پروفیل‌های ساختمانی و ابزارهای برش می‌بینیم.
CK15
این فولاد درصد کربن بین 0.12 تا 0.18 دارد که منجر به ایجاد حالت سختی و مقاومت کششی مناسب در آن می‌شود. از نمونه سیکا 15 در تولید قطعات ماشینی یا لوازم خانه و خودرو استفاده می‌کنند.
CK22
این فولاد از کربنی حدود 0.22 درصد تشکیل شده که در مقابل سایش و خوردگی مقاومت خیلی خوبی از خود نشان می‌دهد؛ به همین منظور آن را در ساخت اسکلت فلزی، ابزارهای صنعتی و قطعات خودرو به کار می‌برند.
CK45
می‌توان گفت که پرکاربردترین انواع فولاد ck نمونه میلگرد ck45 است که میلگرد آن را می‌توانید از مجموعه ما تهیه کنید. این فولاد با داشتن 0.45 درصد کربن، از قابلیت سخت‌کاری و حرارت‌دهی بالایی برخوردار است و همین ویژگی سبب شده تا از آن در ساخت انواع قطعات مکانیکی، قطعات هیدرولیکی، ماشین‌سازی و ابزارآلات کشاورزی استفاده کنند.
Ck60
دیگر نوع از انواع فولاد سیکا که در مجموعه فولاد شمس گل آذین میلگرد آن هم موجود است، نمونه میلگرد ck60 بوده و دارای 0.60 درصد کربن است. این آلیاژ استحکام خیلی بالایی از خود نشان می‌دهد، به همین منظور آن را برای ساخت انواع چرخ دنده، ابزار برش و قطعات تحت تنش بالا استفاده می‌کنند.
Ck75
و درنهایت آخرین نوع از انواع فولاد ck که در این قسمت برایتان معرفی می‌کنیم، نمونه سیکا 75 است که سختی فوق‌العاده‌ای دارد. این فولاد را در ساخت انواع ابزارآلات صنعتی، یاتاقان، تیغه‌های برش یا دیگر قطعات مقاوم در مقابل سایش مورد استفاده قرار می‌دهند.
در ادامه جدول مقایسه‌ای از انواع فولاد های سیکا را می‌بینیم که با توجه به مقاومت، درصد کربن و همچنین سختی برایتان طبقه‌بندی شدند.
سختی | مقاومت در برابر سایش | درصد کربن | نوع فولاد |
کم | کم | 0.10% | CK10 |
متوسط | متوسط | 0.12-0.18% | CK15 |
متوسط | بالا | 0.22% | CK22 |
بالا | بالا | 0.45% | CK45 |
خیلی بالا | خیلی بالا | 0.60% | CK60 |
فوق‌العاده بالا | بسیار بالا | 0.75% | CK75 |
کاربرد های فولاد ck
اما در بررسی انواع فولاد ck خوب است که به کاربردهای آن هم اشاره داشته باشیم. فولاد های ck با توجه به درصد کربن و مقاومتی که دارند در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند که برخی از آن‌ها به شرح زیرند:
صنعت خودروسازی
در صنعت خودروسازی برای ساخت قطعات مکانیکی، چرخ دنده، کلاچ و میل لنگ از این فولاد مقاوم استفاده می‌کنند.
بیشتر بخوانید : سخت کاری فولاد ck45
ابزارآلات صنعتی
از این فولاد برای ساخت انواع ابزارهای برش، سوراخ کاری، تیغه، اره و مته استفاده می‌شود که از آن در تولید قطعات مختلف می‌توان استفاده کرد.
لوازم خانگی
از دیگر صنایع که حضور پررنگ فولاد سیکا را در آن می‌بینیم، صنعت لوازم خانگی برای تولید انواع لوازم آشپزخانه، چرخ گوش و قابلمه است.
ماشین‌آلات کشاورزی
در صنعت کشاورزی به منظور تولید قطعات مقاوم مثل شفت، تیغ و چرخ دنده، فولاد های سیکا مورد استفاده قرار می‌گیرند.
صنعت نفت و پتروشیمی
در این صنعت هم به دلیل مقاومت بسیار بالای فولاد نام برده در مقابل خوردگی و فشار، حضور پررنگ آن را می‌بینیم.
جمع‌بندی
فولاد سیکا جزء پرکاربردترین انواع فولادهای آلیاژی و کربنی محسوب می‌شود که در گریدهای مختلفی در بازار موجود است. انواع فولاد ck با توجه به خواص مکانیکی و فیزیکی بسیار مناسبی که در مقابل خوردگی و سایش دارند، در صنایع مختلف همچون خودروسازی و ابزارآلات صنعتی نقش پررنگی ایفا می‌کنند.
سوالات متداول
- تفاوت میان فولاد CK45، CK60 و CK75 چیست؟
اصلی‌ترین تفاوت این فولادها در مقدار کربن آن‌ها است. نمونه 45 سختی و مقاومت متوسطی دارد، اما نمونه 60 و 70 از سختی بیشتری برخوردار هستند. همین تفاوت در سختی باعث تفاوت و کاربرد آن‌ها می‌شود.
- مهم ترین ویژگی های فولاد های ck چه هستند؟
اصلی‌ترین ویژگی‌هایی که منجر به تفاوت این فولاد با دیگر فولادها می‌شود، مقاومت بالای آن‌ها در مقابل سایش، ضربه، استحکام کششی مناسب، قابلیت ماشینکاری و عملیات حرارتی است.
- فولاد ck در چه صنایعی بیشترین کاربرد را دارد؟
حضور این فولاد را در رنج وسیعی از صنایع می‌بینیم، اما می‌توان گفت در صنعت خودروسازی، ابزارسازی و کشاورزی نقش بسیار پررنگ‌تری ایفا می‌کنند.